در ادامه نهضت تکمیل پروژه های نیمه تمام زیرساختی حمل و نقل در دولت یازدهم، آزادراه ساوه-همدان به طول 175 کیلومتر در ایام مبارک دهه فجر انقلاب اسلامی به صورت کامل بهره برداری شد. این آزادراه به عنوان کریدور اتصالی مرکز به غرب، نقش تعیین کننده ای در تکمیل شبکه حمل و نقل ایفا میکند و میتواند در بحث ترانزیت کالا و خدمات به همسایههای غربی کشور به عنوان یکی از محورهای اصلی مورد استفاده قرار گیرد.
عملیات اجرایی این آزادراه در قالب دو قطعه طراحی شد که قطعه اول آن به طول 90 کیلومتر و قطعه دوم آن به طول 85 کیلومتر احداث شده است. البته در راستای تسهیل تردد در غرب کشور، قطعههای این پروژه در طول فرآیند اجرا به ترتیب اولویت احداث زیر بار عبور رفت که مبتنی بر این سیاست، پیش از این قطعه اول و 57 کیلومتر از قطعه دوم این آزادراه بهره برداری شد و در انتها با بهره برداری از 28 کیلومتر باقی مانده از آن شاهد تکمیل این پروژه و بهره برداری کامل از تمامی قطعههای آن هستیم.
بهره برداری از این آزادراه که با مشارکت بخش خصوصی احداث شده است، تسهیل ترافیک غرب کشور با کاهش 50 کیلومتری مسیر، کاهش حوادث جاده ای به ویژه حد فاصل دخان-تجرک به عنوان یکی از نقاط حادثه خیز، کاهش زمان سفر حدود یک ساعت برای خودروهای سواری، صرفهجویی در مصرف سوخت وکاهش استهلاک وسایل نقلیه را به دنبال دارد.
در حال حاضر با توجه به استراتژی دولت در توسعه زیرساخت های حمل و نقل به عنوان زیربنای توسعه اقتصادی کشور، بسترهای لازم برای مشارکت بخش خصوصی در این حوزه فراهم شده است. عبور از تحریم های اقتصادی و استقبال سرمایه گذاران خارجی برای حضور در ایران در دوران پسا تحریم نیز شرایط تازه ای را در این زمینه فراهم کرده که نوید دهنده آغاز فصل جدیدی در احداث زیرساخت های حمل و نقل است. در حال حاضر 5 پروژه آزادراهی آماده سرمایه گذاری به طول هزار و 100 کیلومتر و به ارزش بیش از 2 و نیم میلیارد یورو در کشور وجود دارد که تمامی این پروژههای آزادراهی جزو کریدورهای مصوب بینالمللی هستند و با احداث آنها کریدورهای عبوری بینالمللی کشور در بخش آزادراهی تکمیل و به بهره برداری میرسد.
آزادراههای اندیمشک-اهواز به طول 130 کیلومتر، همدان-کرمانشاه به طول 180 کیلومتر، سیرجان-بندرعباس به طول 355 کیلومتر، شیراز-بوشهر به طول 220 کیلومتر و قم-سلفچگان-اراک به طول 120 کیلومتر آزادراههای آماده سرمایه گذاری هستند که به غیر از آزادراه همدان- کرمانشاه که در کریدور آزادراههای آسیایی واقع شده همگی در کریدور شمالی- جنوبی مصوب کمیسیون اقتصادی سازمان ملل متحد قرارگرفته و از جایگاه مهمی در این کریدور برخوردارند. دولت یازدهم نیز مشوق های متعددی را برای سرمایه گذاران داخلی و خارجی در حوزه ساخت و توسعه آزادراهها در نظرگرفته است که از آن جمله می توان به کاهش ریسک سرمایه گذاری با مشارکت دولت در پروژه های آزادراهی، امکان تحویل قیر رایگان به عنوان آورده غیر نقدی و حمایت دولت، تاسیس و بهره برداری از مجتمع های بین راهی و پمپ بنزین ها و تابلوهای تبلیغاتی در مسیر پروژه، استفاده از اراضی پیرامون آزادراه برای مقاصد گردشگری و صنعتی و امکان معرفی به بانک ها جهت اخذ تسهیلات اشاره کرد.
در همین راستا آزادراه ساوه-همدان نیز به عنوان بخشی از کریدور AH2آزادراه آسیا(Asian Highway – AH2 ) است که قرارداد مشارکت ساخت آن با بخش خصوصی در سال 1386 منعقد شد و در همان سال قرارداد با پیمانکار نیز به امضا رسید و عملیات اجرایی احداث پروژه آغاز شد.
این آزادراه با مشارکت 50 درصدی دولت و 50 درصدی بخش خصوصی با هزینه تمام شده 518 میلیارد تومان به انجام رسید که دارای نرخ بازگشت سرمایه (IRR) براساس چهار درصد بالاتر از نرخ سرمایه گذاری بلند مدت بانکی و تردد سالیانه چهار میلیون و هشتاد و سه هزار خودروی سواری است. سرمایه گذار این پروژه در دوره بهرهبرداری 22ساله با پیش بینی افزایش 5 درصدی میزان ترافیک طرح از درآمدهای حاصل از این آزادراه اعم از عوارض، مجتمع های خدماتی و رفاهی و گردشگری، بیلبوردهای حاشیه جاده و.... منتفع خواهد شد.
ثبات تعیین نرخ عوارض در ایران و رشد سالانه این نرخ از یک سو و از سوی دیگر محقق شدن پیش بینی های پیش از ساخت آزادراه ها در کشور در رابطه با ترافیک روزانه سبب شده تا سود حاصله از این پروژه ها سرمایهگذاران را ترغیب به مشارکت در ساخت آزادراهها کند، به طوریکه در حال حاضر بیش از2316 کیلومترآزادراه ساخته شده وبیش از 1300 کیلومتر آزادراه در سراسر کشور با مشارکت بخش خصوصی در دست احداث است.
بهره برداری و تکمیل آزادراه ساوه – همدان نیز در همین راستا گامی برای تکمیل شبکه آزادراهی کشور و اتصال مطلوبتر به استانها و همسایگان غربی به حساب می آید.
آزادراهی که به واسطه تسهیل سفر زائران حسین بن علی (ع)، آزادراه کربلا نامیده شده و تکمیل آن، راه رهپویان آن حضرت را هموارتر خواهد کرد. باشد که قبول افتد
علی نورزاد
معاون وزیر راه و شهرسازی
و مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور